ඊට වඩා දෙයක් (More than it self) ලෙස අධි භක්තියෙන් යුතුව බාරගැනීමේදී සිදුවිය හැක්කේ මෙයයි. පශ්චාත් යුද ශ‍්‍රී ලංකාවේ ජාතිය හා ආගම පිළිබඳ ඉස්මතුවී ඇති තත්ත්වයන් විසින් හඟවනු ලබන්නේ මෙම යථාර්ථයයි. නිශ්ශංක විජේමාන්නගේ නවතම කෘතිය වන ‘හඳ පළුව තනි තරුව’ ආරම්භය සනිටුහන් වන්නේ මේ ආකාරයෙනි.
‘‘නගරයේ හතරමං හන්දිය දෙසට මුහුණලා සිය යෝද බුුදු බඳ පද්මාසනයක් මත වඩා හිඳුවාගත් ප‍්‍රතිමා වහන්සේ ඒ රත්පත් හැන්දෑවට මුහුණදෙමින් සිටිනා වෙලාවේ ඔහු, අනිල් හිටියේ දැඩි සත්කාර ඒකකයේ විස`ඥ වූ රෝගියෙක් විදියට.
ඉදු දිගැටි නැහැයත්, උන්වහන්සේගේ චන්ද්‍රවංකයක් වන් වූ නළලත්, මුව කමලත් සියල්ල බහින හිරුගේ තාපයෙන් පීඩාවට පත්වෙලයි තිබුණේ. ඒත් මුදු කාන්තිමත් නේත‍්‍රා බැල්ම ධ්‍යානගතව ප‍්‍රතිමාවේ පරිශ‍්‍රයට හැරිලා තිබුණා. ‘‘අපේ බුදු හාමුදුරුවෝ අව්වෙන් වැස්සෙන් ආරක්ෂා කරන වහලය හදන්න ඔබේ ආධාරය දෙන්න’’ කියලා එතැන යෝධ පුවරුවක ලියලා තිබුණා.
ධ්‍යානගත බැල්මෙන් ඉන්න උන්වහන්සේ තව පොඞ්ඩක් ඇස් පියන් උස්සලා බස්නාහිර පැත්ත බැලූවනම්, හරියටම කිව්වොත් මහියංගණ-නුවර පාරේ මහවැලි ගංගාවේ පාලම පටන්ගන්නා හරිය බැලූව නම් බුද්ධ පුත‍්‍රයාණන් වහන්සේලාගේ උපවාසයත් මිනිසුන්ගේ උද්ඝෝෂණයේ චලනයනුත් දකින්නට තිබුණා’’ (පිටුව,01).
පෙරවදනේ දැක්වෙන පරිදි කතුවරයාගේ වචනවලින් කියතොත් එය අක්ෂර වලින් අඳිනු ලබන චිත‍්‍රයක් හෙවත් කැලිග‍්‍රැපියකි. ‘‘මම අකුරු සහ වචන පෙන්වනවා චිත‍්‍රය ඔබ හදාගන්න’’හෙතෙම ඉකුත් සැප්තැම්බර් 18 වන දින ‘සිළුමිණ’ පුවත්පතට සම්මුඛ සාකච්ඡුාවක් ලබාදෙමින් ස`දහන් කර තිබිණි. කාංචනා අමිලානි සමග කළ එම සම්මුඛ සාකච්ඡුාවේදී කතුවරයා තම අරමුණ වඩාත් විස්තර කරමින් මෙසේද අවධාරණය කරන ලදී.
‘‘මගේ වචන නිහඬ කරලා ඔබේ කියවීමේ හඬ අවදිකරගන්න පුළුවනිනම් ඒකයි මගේ අරමුණ. මම වචන දෙකක් කියනකොට ඒ දෙක අතර තියෙන හිස්තැනේදී පාඨකයා කොච්චර දේ කියවාගන්නවාද කියන එකයි මට වැදගත් වෙන්නේ. පාඨකයා ඒ ඉඩ අතර දේවල් වැඩිපුර කියවන තරමට මම සාර්ථක වෙනවා. මම සතුටුවෙන්නේ අන්න ඒ අවකාශය පිරවිලා යනු දැකීමෙනුයි. ඔබේ නිශ්ශබ්දතාව ඇතුළේ කියවීමක් තියෙන්න ඕන කියලයි මම හිතන්නේ’’
ෂාක් ඩෙරීඩා විසින් ‘කියවීම ලිවීමක් වන්නේ කෙසේද?’ යන්න කළ අර්ථ දැක්වීම සිහිපත් කරන නිශ්ශංක විජේමාන්නගේ අරමුණ සාක්ෂාත් කරමින් එක්තරා කියවන්නියක් (ඩෙරීඩියානු අර්ථයෙන්) කතුවරයා ප‍්‍රශ්න කරනු ලබන්නේ මේ අයුරිනි.
“ආගමික ඉගැන්වීම් අතුරින් ලෝකයේ තිබෙන ම්ලේච්ඡතම භාවිතාවක් තිබෙන්නේ ඉස්ලාම් ආගමේ. මේ අමානුෂික භාවිතය පිළිබඳ ඔබේ නවකතාව තුළ කිසිම විවේචනාත්මක විමසා බැලීමක් නැහැ. ඇයි ඒ ?’’(දිවයින-වටමඬල/20-10-2016). මෙම ප‍්‍රශ්නය විශ්ලේෂණයට ලක්කරනු ලැබුවහොත් මෙම කියවන්නිය තමා පිළිබඳ ගොනු කරනු ලබන ප‍්‍රධාන පිළිතුරු දෙකකි.
1. ලෝකයේ පවත්නා ආගම් 4000ට අධික සංඛ්‍යාවක් මවිසින් හදාරා, ඒ පිළිබඳ පර්යේෂණ සිදුකොට ඒවා තුලනාත්මකව සංසන්දනය කිරීමේදී ම්ලේච්ඡතම භාවිතාවක් සහිත ආගම වන්නේ ‘ඉස්ලාම් ආගම’ බැව් මවිසින් තහවුරු කරගන්නා ලදී.
2. නව කතාවක් නම් යම් ප‍්‍රස්තූතයක් විවේචනාත්මකව විමසා බැලිය යුතු බැව් මගේ මතයයි.
මෙම කාරණා දෙක හෘද සාක්ෂියක් සහිතව බාර නොගන්නා අයෙකුට ඉහත පාදඩ ප‍්‍රශ්නය ඇසිය නොහැකිය. එහෙත් ඉහත මුසාවාදයන් අවිඥානිකව බාරගන්නා මෙම කියවන්නිය මියෙන්මාරයේ බුදු දහමේ නාමයෙන් සිදුකරන දහස් සංඛ්‍යාත මනුෂ්‍ය ඝාතන, ලංකාවේ අන්‍යාගමිකයින්, අන්‍ය ජනවාර්ගිකයින් කෙරෙහි මුදාහරිනු ලබන ප‍්‍රචණ්ඩත්වය හා හිරිහැර පිළිබඳ කිසිදු වරදකාරී හැඟීමකින් තොරව ලෝකයේ 4000ට අධික ආගම් පිළිබඳ අල්පමාත‍්‍රයක හෝ අවබෝධයක් නැතිව, නව කතාව යනු ගැටළු විවේචනාත්මකව විමසන යමක් නොවන බව නොදන්නා කෙනෙකු මෙම කෘතිය ඉඩ ( Space) සහ ප‍්‍රමාද (differ) අතර තබා අපූරුවට කියවා තිබේ. ප‍්‍රශ්න විමසන්නිය හා පිළිතුරු ලබාදෙන්නා කල්තියා ව්‍යුහගත කර ඇති බැවින් පිළිතුරු ලබාදෙන්නා විසින් ‘‘ඔබට මෙසේ විමසන්නට පවත්නා දැනුම හා අත්දැකීම කවරේදැයි’’විමසන්නියව විමසනු වෙනුවට පිළිතුරු ගොනුකරනු ලබයි.
‘‘ලෝකයේ කිසිම ආගමක් ම්ලේච්ඡු නැහැ. එසේ වන්නේනම් එය ආගමික ව්‍යාපාරයක් විය නොහැකියි. ආගම නමින් පෙනී සිටින්නේ ප‍්‍රති ආගමික ව්‍යාපාරයක් විය හැකියි.’’ එහෙත් උක්ත මරුමුස් පැනයක් විමසනු ලබන්නේත්, කතුවරයාට මෙවන් පිළිතුරක් ගොනුකරන්නට සිදුවීමේත් පාදම වන්නේ පවත්නා ආගමික විවිධත්වයන් හා කියැවීමේ වෙනසය. වෙනස්කම් සහිතව කියවනු දැකීම තම අභිප‍්‍රාය යයි කතුවරයා විසින් විටෙක කියනු ලැබුවද, ‘මා විශ්වාස කරනු ලබන වෙනස සහිතව කියවනු මැනවි’ යන්න කතුවරයාගේ අවිඥානක ආසාවය. එබැවින් ‘‘හඳ පළුව සහ තනි තරුව’’ යනු වාර්ගික සමගිය, ආගමික සංහිඳියාව හෝ වෙනස්කම් ඉවසීමට යෝජනා කරන සමාජ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී කෘතියක් නොව ආදරය හා මනුෂ්‍ය සබ`දතා පිළිබඳ කතුවරයාගේ ෆැන්ටසියේ ස්වරූපය මේ යයි දනවන නිමැවුමකි. කතුවරයා දිවා රාත‍්‍රී දකින සිහිනයක දිගුවකි.
මනෝ විශ්ලේෂණාත්මක අර්ථයකින් සිහින යනුද දකින්නා විසින් කරනු ලබන අවරෝධනයකි. සිහිනයක් විස්තර කිරීමේදීද විස්තර කරන්නා විසින් බොහෝ කරුණු අවරෝධනය කිරීමක් හෙවත් වාරණය කිරීමක් සිදුකරයි. එබැවින් සිහිනයක් අර්ථ දැක්වීමේදී එහි අන්තර්ගතය (සිහිනය තුළ දැකීම) මෙන්ම එහි ආකෘතිය (සිහිනය දකින ස්වරූපය) ද එකසේ වැදගත්ය. සිහිනවලදී සිදුවන්නේ අපගේ බලවත් හා අවරෝධනය කරන ලද ආශාවන් පෙළ ගැස්වීමය. සාහිත්‍ය නිර්මාණයක් හෝ පොදුවේ කලා නිර්මාණයක් යනුද අවරෝධිත ආශාවන් ප‍්‍රක්ෂේපනය විය හැකි එක් මාදිලියකි.
නිශ්ශංකගේ බොහෝ නිර්මාණවල මහා පොදු සාධකය වන්නේ ආදරය හා නිදහස් ලිංගිකත්වයයි. ‘මුවා මැරූ සලමන්’ කෙටිකතාව අවසානය සනිටුහන් වන්නේ මේ අයුරිනි.
‘‘ඒත් තවත් හිතිවිලිවලට ඉඩ නොතියා ඇගේ විජිතයට කිසිම ආයුධයක් අහිමි මාව ඇදගන්න කොට මං ඔබෙන් අහන්න ඉන්න ප‍්‍රශ්නය ඈ මගෙන් අහනවා.
‘‘ඇත්තටම සලමන් මුවා මරන්නම ඕනද?’’
මේ කෙටිකතා සංග‍්‍රහයේම ‘බඩ ඉරිඟු’ නිර්මාණය තුළ කළිඟුගේ කුසින් උපදින දරුවාද, කථකයාගේ බිරිඳ වන ලීසා ඉවසයි.
‘‘එයා සුදු වුණාට ඔයා බයවෙන්න එපා.’‘ ඇය මට ඒ අතරේ සරදම් කරයි. ‘මේ කොල්ල වගේම එයත් ඔයාගේ.’’ (මුවා මැරූ සලමන්.පිටුව-66).
මේ අයුරින්ම කතුවරයාගේ ‘තාරා මගෙ දෙව් දූ‘ නවකතාවේ ද කථකයාට තම බිරිඳ වන ප‍්‍රියංගාද, පැරණි ප්‍රේමය අලූත් වටයකින් මුණගැසුණු තාරාටද එක සේ ළංවෙයි. ප‍්‍රියංගා ඇයව ඉවසයි. ‘හඳ පළුව තනි තරුව’ යනු මෙහි තවත් එක් මාදිලියකි. පැරණි ආඛ්‍යානගත ප‍්‍රස්තුතයේම දිගුවකි.
‘‘අම්මා රස කෑම හැදුවට කවදාවත් කෑවෙ නෑ. මම ඇහුවා ‘ඒ ඇයි’කියලා. ඒ එයාගේ ස්වාමිපුරුෂයට කවදාවත් රස කෑම නොලැබෙයි කියන එකත් එක්ක.’’ ඇය ඒ වචන කියන්නේ හුරතලෙන් නෙමේ ඊයම් වතුරෙ ගිලෙනව වගේ. මං වටපිට බැලූවා අබ්දුල් කෝ කියලා. එයා ඈතට ගිහිල්ලා. අයේෂාගේ චෝදනාකාරී දෑස් මාව ලූහුබැන්දා.
‘‘මං කීවෙ එයා ගැන නෙවෙයි.’’ ඈ ඒ ඇස්වලින්ම පෙන්නුවෙ විපුලව’’ හඳ පළුව තනි තරුව, පිටුව-07-08).
සම්මතය යනු ශිෂ්ටාචාරීය තහනමෙන්, නීතියෙන් හා පිළිවෙලින් අවරෝධනය කරන ලද ආශාවේ සවිඥානික ශ්‍රේෂපත‍්‍රයයි. එබැවින් අවිඥානික දැවැන්ත කලාපයක් සිහිනයක, කලා නිර්මාණයක වේෂයෙන් සංකේතිය ලෝකයට පැනගන්නට නිරන්තරයෙන් අරඅ`දිමින් සිටියි. එහෙත් ඒ පැන නැඟීමද බොහෝ විට වෙස් මාරුවකි. තහනම නිසාම රසය ඇත්තේ සම්මතයෙන් පිටය. එහෙත් අසම්මතය රස ගැන්වීමට නම් සම්මතය පැවතිය යුතුමය. ඉඳහිට සම්මතයේ රමු තුළ කුහකත්වයට එරෙහිව නිදහසේ නාමයෙන් ‘අසම්මතයේ රස ගඟුල’ කැලතෙනවිට කතුවරයාගේ නොව පාඨකයාගේද රස නහර පිනායයි. නිශ්ශංකගේ බොහෝ නිර්මාණ පාඨක සිත් ඇ`ඳ බැ`ඳ ගැනීමේ රහස එයයි. මෙම කෘතිය තුළ මේ කාරණය සරලව නමුත් ගැඹුරින්ම අර්ථ දක්වන්නේ කතුවරයා විසින් පෙරට ගෙන එන ලද ගැලවුම්කාරයෙකු වන ජෙලාබ්දීන්ය.
‘‘ගැටේ තදට ගහන්න එපා, කොළ තැලෙනවා. බුරුලට ගහන්න එපා, ලිහෙනවා. ජෙලාබ්දීන් මාමා මිටි බැඳීම ගැන පාඩම මතක් කළේය.’’(පිටුව-103).
උක්ත මිටි බැඳීම කෘතියේ කතන්දරයේ පලා මිටි බැඳීමක් වුවද, එය සමස්ත කෘතියේ ප‍්‍රස්තූතය හා මැනවින් සමපාත වන්නකි. ‘හඳ පළුව තනි තරුව’ කෘතියේ භාෂා ශෛලිය සැබවින්ම අපූරුය. කතුවරයාගේ කැලිග‍්‍රැපියක අලංකාරිකය එයට වඩාත් යෝග්‍යය. තම අත්දැකීම් හා රසාලිප්ත මතකයන් හා ගැටගැසුණු එදිනෙදා මහපාරේ අත්දකින වේදනා සමග අතීත ගමන් යන අතරේ එක හුස්මට කියවා අවසන් කළ හැකිය. සරල කතන්දරයකි. එහෙත් එය නවකතාවක් කළ යුතු බැවින් හා එම කතාන්දරයට තවත් අතු, ඉති, රිකිලි එකතු කරමින් වර්ධනය කරවා තිබේ. ඒ නිසාම කෘතිය පිළිබඳ තනි වැකියක් සටහන් කරන්නේනම් එය ‘දිගු කරන ලද කෙටි කතාවකි’. කුමක් හෝ හේතුවකට මං නිශ්ශංක විජේමාන්න යන කෙටි කතාකරුවාට තරම් එකී නමින් යුතු නව කතාකරුවාට පෙම් නොකරමි. අවසාන වශයෙන් කෘතියේම වැකියකින් මෙම ලියැවිල්ල හමාර කරමි.
’‘අපට මරණය නමැති ස්ථීර දිනය ලැබෙන තෙක් විනිශ්චය දිනය බොරු කරමින් සිටියෙමු’’(පොරවාගෙන සිටින්නා-මක්කි වැකි 46-47). (පිටුව-114).
- ප‍්‍රියාන් ආර් විජේබණ්ඩාර
(2017-01-01 වන ඉරිදා දින රාවය පුවත්පතේ පළමු වරට පළවිය.)
No comments:
Post a Comment